Орбитада қолиб кетган космик аппарат Ўзбекистонга қулаши мумкин

Аввалроқ, бундан 53 йил олдин “Венера-8” миссияси доирасида учирилган “Космос-482” сайёралараро космик аппаратнинг ерга қулаши ҳақида хабар берилган эди. Ҳозирги ҳисоб-китобларга кўра, қулаш эҳтимоли мавжуд ҳудудлар қуруқликда жойлашган, хусусан, Миср, Сурия, Туркия ва Озарбайжон ҳудудлари. Uzcosmos агентлигининг Янги технологияларни тадбиқ қилиш бўлими бошлиғи Ахрор Агзамовга кўра, паст даражада бўлсада, унинг Ўзбекистон ҳудудига қулаш эҳтимоли ҳам мавжуд.

Тахминий ҳисоб-китобларга кўра, аппарат қолдиқларининг ерга қулаши 9-11 май кунларига тўғри келиши мумкин. Ҳозирча “Космос-482”нинг аниқ қаерга қулашини айтиш бироз мушкул. Унинг Ўзбекистон ҳудудига тушишининг эҳтимоли эса 0,3-0,5 фоиз оралиғида баҳоланмоқда.

Аппаратнинг катта қисми атмосферага кириши билан ёниб кетса-да, Венеранинг оғир шароитларида қўниш ва ишлаш учун мўлжалланган ярим тоннага (500 кг) яқин массали титан шари алоҳида хавф туғдиради. Бу компонент ер атмосферасига киришда омон қолади ва бутунлай қулаб тушади. Парашют борлигига қарамай, коинотда 53 йил бўлганидан кейин у ишламаслиги мумкин. Ерга урилиш тезлиги эса соатига 500 кмъгача етиши кутилмоқда.

Бўлаклар топилган тақдирда, бу ҳақда зудлик билан расмийларга хабар бериш ва ҳеч қандай ҳолатда аппарат қолдиқлари билан алоқада бўлмаслик тавсия этилади, чунки улар таркибида хавфли кимёвий моддалар бўлиши мумкин.

Маълум қилинишича, собиқ Тошкент машинасозлик конструкторлик бюроси мазкур “Венера” дастурининг сўнгги босқичларида иштирок этган. У “Венера-13 ва 14” (1982) ва “Вега-1 ва 2” (1985) аппаратлари учун грунт олиш ва бурғилаш қурилмаларини лойиҳалаштирган ва ишлаб чиқарган. Уларни синовдан ўтказиш эса Тошкент вилоятидаги Невич қишлоғида жойлашган синов марказида амалга оширилган.