“Arqadag‘” dunyodagi mojarolarni hal qilishda betaraflik maqomidan foydalanishni taklif qildi 

Jahon hamjamiyatida betaraflik normalari va amaliyotlaridan kengroq foydalanish kerak, bu esa ziddiyatli vaziyatlarni hal qilishga yordam beradi. Bu haqda Turkman xalqining milliy yetakchisi, Turkmaniston Xalq Maslahati Raisi Gurbanguli Berdimuhamedov kecha, 1 mart kuni Antaliya diplomatik forumida so‘z ochdi.

"Betaraflik, uning me’yorlari va amaliy usullari bugungi kunda xalqaro hamjamiyatda qo‘llanilayotgan vositalardan samaraliroq va kengroq bo‘lishi kerak. Ishonchimiz komilki, bu amalga oshadi. Betaraflik maqomi bloklarga qo‘shilmaslik, harbiy kuch ishlatmaslik va mojarolarda ishtirok etmaslikni nazarda tutadi. Qanchalik ko‘p mamlakatlar ushbu tamoyillarga amal qilsa, bu yondashuv tarafdorlari qancha ko‘p bo‘lsa, nizolar kelib chiqish ehtimoli shunchalik kamayadi. Bu masalada betaraflik sog‘lom va mas’uliyatli kuchlar, alohida mamlakatlar yoki davlatlar ittifoqi uchun pozitsion tramplinga aylanishi mumkin, bu esa ziddiyatli vaziyatlarni hal qilish imkonini beradi va paydo bo‘lgan kelishmovchiliklar qanchalik murakkab va uzoq davom etmasin, ularni tinch usullar va muzokaralar orqali hal qilish mumkinligini ko‘rsatadi”, deydi Berdimuhamedov.

Xalq kengashi rahbari Turkmaniston yaqinda Birlashgan Millatlar Tashkilotida “Betaraflik do‘stlari” guruhini tuzish tashabbusini ilgari surganini eslatdi. 

"O‘nlab mamlakatlar allaqachon bu g‘oyaga qo‘shilgan, men ishonamanki, bu puxta o‘ylangan qaror. Bu pozitsiyaning o‘zi betaraflikning noaniq tabiati hamda tinch va xavfsiz kelajakni qurish imkoniyatlarini anglashdan iborat", deya qo‘shimcha qildi u.

Ma’lumot uchun, Tinchlik, xavfsizlik va barqaror taraqqiyot uchun betaraflik do‘stlari guruhi global tinchlik va xavfsizlikka erishishda betaraflik tamoyillarini ilgari surishga qaratilgan norasmiy xalqaro platformadir. Turkmaniston xalqaro miqyosda, xususan, BMT doirasida muntazam muloqotni rivojlantirish maqsadida uni yaratish tashabbusi bilan chiqqan. 2020 yil 27 avgust kuni Nyu-Yorkda guruhning elchilar darajasidagi birinchi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Unda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Nizomida mustahkamlangan tamoyillarga, jumladan, davlatlarning suvereniteti va suveren tengligi, hududiy yaxlitligi va har qanday davlatning ichki ishlariga aralashmaslik tamoyillariga sodiqlik tasdiqlandi. Bu guruhga allaqachon 20 dan ortiq davlat qo‘shilgan.

Turkmanistonning doimiy betarafligi to‘g‘risida maxsus rezolyutsiya 1995 yil 12 dekabrda BMT Bosh Assambleyasining sessiyasida 185 davlatning bir ovozdan qo‘llab-quvvatlashi bilan qabul qilingan. Ushbu hujjat 2015 yil 3 iyun kuni Bosh Assambleya sessiyasida 193 davlatning bir ovozdan qo‘llab-quvvatlashi bilan qayta tasdiqlandi.