To‘yib ovqatlanmaslik 2034 yilgacha bartaraf etilishi mumkin – BMT

north_east

G‘azoda kamida 1,1 million odam ocharchilik xavfi ostida – BMT

2034 yilga borib, to‘yib ovqatlanmaslik bartaraf etilishi va to‘g‘ridan to‘g‘ri qishloq xo‘jaligidagi issiqxona gazlari chiqindilari 7 foizga kamayishi mumkin. Bu haqda Birlashgan Millatlar Tashkiloti xabar berdi.

Uning so‘zlariga ko‘ra, bunday natijalarga erishish uchun chiqindilarni kamaytiruvchi texnologiyalardan keng foydalanish hisobiga oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishni 10 foizga ko‘paytirish va qishloq xo‘jaligi samaradorligini 15 foizga oshirish kerak bo‘ladi. Texnologiyani o‘zlashtirish, infratuzilmani rivojlantirish va bilimlarni uzatish tezligi hamda ko‘lami ushbu maqsadlarga amalda erishish darajasiga ta’sir qiladi.

Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) va Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkilotining (OECD) yangi hisobotiga ko‘ra, global qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi va iste’moli kelgusi o‘n yil ichida o‘sishda davom etadi.

Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasi 2014 yildan buyon qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini sof eksport qiluvchi hisoblanadi. Atrof-muhitni muhofaza qilish qoidalari va resurs bazasining qisqarishi tufayli cheklangan o‘sishga qaramay, bu tendensiya davom etishi kutilmoqda.

Hisobotga ko‘ra, Rossiya 2034 yilga borib jahon eksportining 25 foizigacha bo‘lgan bug‘doy eksportchisi maqomini saqlab qoladi. Raqobatbardosh narxi tufayli Rossiya doniga Shimoliy va G‘arbiy Afrikada, shuningdek, G‘arbiy Osiyoda talab saqlanib qoladi. Rossiya moyli o‘simliklar bozorida ham o‘z mavqeini mustahkamlaydi – kungaboqar va kolzaning yillik ishlab chiqarilishi 20 million tonnadan oshadi.

Qayd etilishicha, Ukraina makkajo‘xori bozoridagi yetakchi mavqeini saqlab qoladi hamda AQSH, Braziliya va Argentina bilan birga jahon eksportining salmoqli qismini ta’minlaydi. Mamlakat yog‘li ekinlar, ayniqsa kungaboqar va kolza yetishtirishni ham kengaytiradi va Rossiya, Yevropa Ittifoqi hamda Kanada bilan bir qatorda jahon bozorida muhim yetkazib beruvchi bo‘lib qoladi.

Hisobotda Belarus muhim sut mahsulotlari eksportchisi sifatida ta’kidlangan va Rossiyaning 2015 yilda G‘arb sut mahsulotlari importiga embargosidan keyin Rossiya bozoriga e’tibor qaratgan. Ushbu qayta yo‘naltirish rasmiy Minskka cheklangan xalqaro kirish sharoitida mintaqaviy darajada o‘z mavqeyini mustahkamlashga imkon berdi.

Shuningdek, eksport qiluvchi va import qiluvchi hududlar o‘rtasidagi savdo aylanmalari ortishi ta’kidlangan. Natijada, xalqaro savdo global qishloq-oziq-ovqat sektori uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lib qoladi. 2034 yilga borib, butun dunyo bo‘ylab iste’mol qilinadigan barcha kaloriyalarning 22 foizi xalqaro miqyosda sotiladigan oziq-ovqat mahsulotlariga to‘g‘ri kelishi kutilmoqda.

Ta’kidlanishicha, jahon miqyosida aholi jon boshiga chorvachilik mahsulotlari (go‘sht, baliq, sut mahsulotlari) iste’moli 2034 yilga borib 6 foizga, o‘rtacha daromaddan past bo‘lgan mamlakatlarda esa bu ko‘rsatkich 24 foizga oshadi.

Biroq kam daromadli mamlakatlarda hayvonot mahsulotlarini o‘rtacha iste’mol qilish 2034 yilga borib kuniga 143 kilokaloriya miqdorida saqlanib qoladi, bu me’yordan ancha past.

Hisobotda, shuningdek, imtiyozlar, sog‘liqni saqlash siyosati va oziq-ovqat bilan bog‘liq muammolarning o‘zgarishi tufayli yuqori daromadli mamlakatlarda aholi jon boshiga yog‘lar va shakar iste’moli kamayishi aytilgan.