Трамп ва Путиннинг Украинасиз музокаралари хавфли бўлади – Зеленский

north_east

Киев Оқ уйнинг Украина бўйича режасини “муваффақиятсиз” деб ҳисобламоқда

Киев иштирокисиз урушни тугатиш бўйича АҚШ-Россия музокаралари ҳамма учун хавф туғдиради. Бу ҳақда Украина Президенти Владимир Зеленский “Associated Press” (AP) ахборот агентлигига берган интервьюсида сўз очди.

“Уларнинг ўз муносабатлари бўлиши мумкин, лекин бизсиз Украина ҳақида гапириш ҳамма учун хавфли”, деб таъкидлади у.

Қайд этиш жоиз, АҚШ Президенти Дональд Трамп унинг маъмурияти аллақачон Москва билан музокаралар олиб бораётганини айтган, бироқ унда кимлар иштирок этишига аниқлик киритмаган.

Зеленскийнинг айтишича, унинг жамоаси Трампнинг яқин доиралари билан умумий даражада алоқада ва яқин келажакда тафсилотларни муҳокама қилиш учун юзма-юз учрашувлар ўтказилиши кутилмоқда.

Шу билан бирга, Трампнинг Украина бўйича махсус вакили Кейт Келлогнинг Киевга январга мўлжалланган ташрифи қонуний сабабларга кўра қолдирилди.

Зеленский Трамп аввалига фақат у билан учрашса тўғри бўларди, деган фикрни билдирди.

“Мен биринчи навбатда у (Трамп) билан учрашув ўтказишимиз керак деб ҳисоблайман ва бу муҳим. Айтганча, буни бутун Европа истайди. Америка раҳбари билан мулоқотдан сўнг “руслар билан қандайдир музокаралар форматига ўтишимиз керак”,  деди Украина Президенти.

Зеленскийнинг сўзларига кўра, у Украина, Россия, АҚШ ва Европа Иттифоқини музокаралар столида кўришни истайди.

“Менимча, бу адолатли ва самарали бўларди. Лекин ҳаммаси қандай бўлади? Билмайман”, дейди у.

Зеленскийнинг сўзларига кўра, Россия билан тузилган ҳар қандай келишувлар Украина иттифоқчиларининг хавфсизлик кафолатлари билан таъминланиши керак. Президент яна бир бор Украинанинг НАТОга қўшилиши унинг устуворлиги бўлиб қолаётганини таъкидлаб, уни АҚШ учун ҳам фойдали хавфсизликнинг “энг арзон варианти”, деб атади.

“Менимча, бу Украина олиши мумкин бўлган энг арзон хавфсизлик кафолатлари, ҳамма учун энг арзон”, деди у.

Украина Президенти, шунингдек, Киевнинг альянсга қўшилиши “Трамп учун катта ғалаба” бўлишини, чунки бу НАТОда ким бўлиши кераклигини Россия эмас, Қўшма Штатлар ҳал қилишини кўрсатишини таъкидлади.

“Бундан ташқари, блок ихтиёрида 800 минг украиналик аскарлар бўлади, бу айниқса Трамп хорижда жойлашган америкалик қўшинларни ватанига олиб келишга ҳаракат қилса, айниқса муҳим бўлади. Агар Украинага бошқа хавфсизлик кафолатлари таклиф қилинса, у АҚШ ва Европадан етарли миқдорда қурол-аслаҳа олиши керак, шунингдек, ўзининг мудофаа саноатини ҳам қўллаб-қувватлаш талаб этилади”, дея қўшимча қилди Зеленский.

Уруш тугаганидан кейин Украинада мумкин бўлган тинчликпарварлик миссиясига келсак, Зеленский қўмондонлик тузилмаси, шунингдек, Украинага жўнатилиши таклиф этилаётган тинчликпарвар контингентнинг ҳажми билан боғлиқ кўплаб саволлар очиқ қолаётганини таъкидлади.

“Тасаввур қилинг, тинчликпарвар контингент бор. Савол туғилади: унга ким раҳбарлик қилади? Агар Россия зарбалари бошланса, улар нима қилади? Улар қандай ваколатларга эга бўладилар?” дея тушунтирди у.

Журналистнинг Зеленский буни ушбу ғоя ташаббускорларидан бири бўлган Франция Президенти Эммануэль Макрондан тўғридан тўғри сўраганми, деган саволига Украина раҳбари Киев ва Париж бу борада “ҳали ҳам мулоқотда” деб жавоб берди.

Зеленский, шунингдек, АҚШ Давлат котиби Марко Рубионинг уруш Украинани “100 йил орқага” улоқтиргани ҳақидаги сўзларига ҳам изоҳ берди. Зеленский нафақат вайронагарчилик, балки украиналикларнинг ўз ҳудудлари ва бутун дунё хавфсизлигини ҳимоя қилиш борасидаги саъй-ҳаракатларини кўриш учун Рубиони мамлакатга шахсан ташриф буюришга таклиф қилди.

Сайлов кампанияси давомида Дональд Трамп Россиянинг Украинага қарши урушини имкон қадар тезроқ ҳал қилишга ваъда берган эди. 31 январь куни Трамп Москва билан “жиддий муҳокамалар” ҳақида гапирди, бироқ тафсилотларни келтирмади.

Кремль Трамп жамоасидан ҳозирча ҳеч қандай таклиф келиб тушмаганини қайд этди.

Москва аввалроқ тинчлик музокаралари шартларини айтиб ўтган эди: Украина қўшинларининг Донецк, Луганск, Запорожье ва Херсон вилоятларидан олиб чиқиб кетилиши, уларни Россиянинг бир қисми сифатида тан олиниши ва санкцияларни бекор қилиш.

Украина Президенти Владимир Зеленский буни ультиматум деб атади ва НАТО хавфсизлик кафолатлари ва қурол-яроғ етказиб беришда давом этишини таъкидлади.